बुधवार, 14 जून 2017

बणीर जी कांधलोत (राठोड़) री बात

-:
****************************
रावत कांधल जी रा बडा बेटा हा बाघ जी अर बाघ जी रा बेटा बणीर जी जद सारंग खान सूं कांधल जी रो बदलो लेवण सारू राठौड़ां रो सगळो कडूम्बो अर भाईबन्ध भेळा होय बड़ी भारी फौज लेय'र हंसार रै फौजदार सारंग खान माथै चढ़ाई किणी जद सारंग खान बी सामों फौज करनै आयो गांव झांसल मांय दोनूं सेनांवां रो टकराव हुयौ अर सारंग खान ने मार'र बाघ जी बी सुरगां सिधाया ।पछे राठौड़ां रावत कांधल जी रो बदलो लेय घणा राजी होया अर साहवा मांय आय दाढ़ी बणवाय सोग रा कपड़ा उतार'नै राजसी वस्त्र पैरिया पछे रावत कांधल जी री पाग रो दस्तूर हुयौ उण टेम बणीर जी बाळी उम्र रा हा जिणसूं रावताई रो टीको इणां रे काकोसा राजसिंह जी ने दिरिज्यो।राजसिंह रे ठिकाणो राजासर ,अरडकमल जी रे साहवा अर बणीर जी रे ठिकाणो चाचावाद पांति आयो जिका पेल्यां ई कांधल जी आपरा बेटा रै बांध दिया हा।चाचावाद सूं आय बणीर जी साहवा रैया पछे आपरौ ठिकाणो मेलुसर बांध्यो अठे पाणी री घणी मारा मारी ही जणा बणीर जी मेलुसर मांय ऐक तळाव बणवायो जिकौ आज बी बणीर सागर रै नांव सूं जाण्यो जावै है।
मेलुसर रो ठिकाणो बणाय'र बणीर जी चायलों माथै चढ़ाई करनै उण नै मार भगाया अर आपरौ नूवों ठिकाणो घांघू बणायो अर घांघू मांय गढ़ बणवायो।बीकानेर री मदत सारू बणीर जी घणा जुध लड़िया बणीर जी रा च्यार ब्याव हुया उण मांय एक ब्याव री बात इण तरु बताईजै ।
बणीर जी कांधलोत री बात :-
बरसलपुर रा भाटी सिरदार आपरा रावला अर पशुओं नै लेय घांघू रे नजीक खारिया गांव री रोही मांय डेरा लगाय आपरा पशुओं नै चरावै जणा बणीर जी री घणी ख्याति सुणी भाटी सिरदार रे एक डीकरी ही उछरंगदे ।बणीर जी रो घणो नांव सुण राख्यो हो जद भाटी सिरदार सोच्यो कै बाई रो ब्याव बणीर जी रे बडा बेटा मेघराज सूं करदेवां तो आछौ रैवे आ मनडा मांय धार आपरी कुंवरी उछरंगदे रो नारेळ घांघू भेजीयो।उण टेम ठाकरां बणीर जी बूढ़ा हुयग्या हा अर घणो अम्ल तमाखू खाय खांसी मांय हलाडोब रेंवता हा जद भाटीयों रा पिरोयत नारेळ लेय दरबार मांय हाजर हुया उण टेम बणीर जी खांसी मांय घणा उलझेड़ा हा जद सिरदारां बणीर जी नै कैयो कै आपरा बेटा मेघराज खातर भाटियाँ सूं सगपण रो नारेळ आयो है तो बणीर जी हांस'र बोल्या भाई नारेळ तो जवानडां रो ई आवै बुढा रो कुण भेजे है।बणीर जी री आ बात उणरै बेटा मेघराज बी सुण ली ही जणा मेघराज पिरोयत जी सूं कैयो के ओ नारेळ आप म्हारैबापजी नै ई झिलावो जद पिरोयत जी बोल्या कै म्हारी बाईसा तो अजै टाबर है अर ऐ बुढा डोकर इणनै कुण आपरी बेटी देवैलो।
अबै बात घणी खींचताण री हुयगी भाटियाँ रो आयोडो नारेळ पाछो जावे तो राठौड़ो री घणी भुंड रै साथै ई भाटीयों रो बी अपमान ।मेघराज तो साव नाटग्यो के इण नारेळ माथै म्हारै दाता रो मन आयग्यो इणसूं इण नारेळ हाली तो म्हारी माव बरोबर ।जद आखर मांय पिरोयत जी बोल्या कै जै थां म्हारी बाईसा सूं होवण हाली औलाद नै टिकायत बणावण रो कौल करो तो म्हे म्हारी बाईसा रो ब्याव बणीर जी साथै करणनै राजी हा जद मेघराज ओ कौल करियौ के इणा सूं होवण हाळा बेटा नै म्हे म्हारा हाथां सूं घांघू री गदी माथै बिठाय तिलक करस्यूं।
मेघराज रे इण भांत कौल करिया पछे भटियाणी उछरंगदे बरसलपुरी रो नारेळ पिरोयत जी बणीर जी नै झिलाय'र ब्याव रो आछौ सो म्हूरत देखनै दिन धरियो ।घांघू सूं विदायगी लेय पिरोयत जी गांव खारिया आय भाटियाँ रे डेरां हाजर होयनै सगळी बात बताय'र ब्याव री त्यारी करण रो कैयो सगळी बात समझ्यां पछे भाटी सिरदार बी घणा राजी होया ब्याव री त्यारियां हुयी बान तेल हुया मंगल गीत गाईज्या।
बणीर जी बारात लेय आया भटियाणी जी सूं ब्याव करनै पाछा व्हीर हुया।बणीर जी घोड़ा माथै हा अर अम्ल रो पुरो नशो करियोडो हो भटियाणी जी पालकी मांय खारिया सूं व्हीर हुय थोड़ीक दूर ई चाल्या हा कै च्यार पांच भेड़िया एक खाजरु नै मार'र बींरा मास रा लोथड़ा मुण्डा मांय दाब्यां घोड़ी रे आगू कर भाज'र निसरया जणा बणीर जी री घोड़ी बिदकगी।ठाकरां नशा मांय हलाडोब हुयौडा हा जणा साम्भल कोनी सक्या अर छाती घोड़ी री जीण री खुंटी सूं आय लाग्यी अर बणीर जी पड़'र बेसुध हुयग्या ।उणी टेम सुगनियां कैयो कै इण राणी सूं इतरा बेटा होसी इण भौम रै च्यारूं कानी उणरौ राज होसी ।राणी भटियाणी हुँस्यार ही बण आपरी पालकी आगै करवायी अर बाकी सगळा गेल्यां गेल्यां चाल्या ।
भटियाणी जी बणीर जी रो अम्ल कमती करणो सरू कियौ अर थोड़ो थोड़ो करतां करतां एकदम ई बन्द कर ठाकरां रो अम्ल छोडाय दीन्यो चौखो खाणो दाणो सरू कर बणीर जी नै पाछा डीलडौल सूं तगड़ा करलिया इण ठकुराणी भटियाणी जी सूं च्यार बेटा मालदेव ,अचलदास ,महेशदास अर जैतसिंह हुया। इणी मालदेव जी पछे आपरौ नूवों ठिकाणो आपरै जोर सूं चुरू बणायो अर घांघू रो ठिकाणो आपरै भाई अचलदास नै बगस्यो।बणीर जी बीकानेर री मदतसारू पन्दरा लड़ाया अर जुद लड्या ।
(१)जद बीकोजी जोधपुर माथै चढायी कीनी उण टेम बणीर जी बी आपरी जमीयत लेय'र गिया अर जीत'र आया ।
(२)जद बीकाजी मेड़ता री मदत मांय बरसिंघ ने अजमेर रा नवाब सूं छुडावण खातर अजमेर माथै चढायी कीनी उण बगत बी बणीर जी मदत नै गिया अर बरसिंघ नै छोडाय लाया।
(३)बीकाजी खण्डेला रा राव रिड़मल माथै हमलो करियौ जद बणीर जी बी दुजा कांधलोतां राजसी अर अरडकमल जी रे साथै आपरी फौज लेय बीकानेर री मदत सारू गिया अर जीत'र आया।
(4)बीकाजी जद खण्डेला रा राव अर हिन्दाल रा नबाब माथै व्हार कीनी जद बणीर जी भी मदत सारू गिया अर इण लड़ाई मांय हिन्दाल अर रिड़मल दोन्यू मारया गिया अर जीत राठौड़ां री हुवी।
(5)विक्रम संवत 1566 मांय जद राव लूणकरण ददरेवा माथै चढायी कीनी जद बणीर जी आपरै साथ सूं गिया इण लड़ाई मांय ददरेवा रो मानसिंह मारयो गियो अर बठै कब्जो राठौड़ां रो हुयग्यो।
(6)विक्रम संवत 1569 मांय बीकानेर राजा लूणकरण फतेहपुर माथै हमलों करियौ जणा बाकि राठौड़ां रै साथै बणीर जी भी मदत सारू गिया अर जीत्या।
(7)विक्रम संवत 1570 मांय जद नागौर रो नवाब बीकानेर माथै हमलों करियौ जद बणीर जी,राजसी,अरडकमल जी बगैरा सगला राठौड़ बीकानेर री मदत सारू गिया अर नवाब माथै व्हार चढ्या नवाब चोट खाय घायल हुये भाजियों अर जीत राठौड़ां री हुवी।
(8)जैसलमेर राव राठौड़ां रे चारण लालो जी महड़ू रो अपमान करियौ जणा चारण आय पुकार करी जद राव लूणकरण राठौड़ां नै लेय जैसलमेर माथै चढायी कीनी जद बणीर जी ,खेतसी साहवा,रावत किसनसिंघ राजासर,महेसदास सारूण्ड़ा ,सांगा बिदावत आद सिरदारां जैसलमेर रावल नै हराय पकड़ीया जणा जैसलमेर रावल लाला महड़ू सूं माफ़ी मांग राठौड़ां नै आपरी कन्यावां परणाय राजीपो करियौ।
(9)राव लूणकरण विक्रम संवत 1583 मांय नारनोल रा नवाब माथै चढायी कीनी जद बणीर जी,खेतसी,रावत किसनसिंघ आद भी मदत सारू साथै गिया पण बीदावत कल्याणमल दगो कर नै दुस्मयां सूं जाय मिलियो जिण सूं राव लूणकरण मारिया गिया आ लड़ाई ढोसी मांय हुयी।
(10)राव जैतसी रा भाणेज सांगा कछावा बीकानेर सूं मदत मांगी जणा बीकानेर कानी सूं बणीर जी,खेतसी,किसनजी,महेस सारूण्ड़ा,रतनसी महाजन आद फौज लेय गिया अर सांगा री मदत कीनी राठौड़ां री मदत सूं सांगा कछावा आमेर री घणी भौम ढबाय आपरै नांव सूं सांगानेर बणायो
(11)राव गांगा जोधपुर रा जद विक्रम संवत1585 मांय बीकानेर राव जैतसी सूं मदत मांगी जद जैतसी मदत सारू गिया उण बगत बणीर जी,खेतसी कांधलोत,किसन जी राजासर,सांगा बिदावत,महेश मण्डलावत आद सिरदार साथै मदत सारू गिया अर जोधपुर राव गांगा इणरी मदत सूं विजयी हुया।
(12) विक्रम संवत 1591 मांय बाबर रो भाई कमरू(कामरान )भटनेर माथै बहोत बड़ी फौज लेय हमलों कियौ भटनेर रा स्वामी राव खेतसी आपरा थोड़ा सा रजपूतां नै साथै लेय'र उणरौ मुकाबलो करियौ पण दुस्मयां री फौज घणी होवण सूं घणे सुरापण सूं लड़तां थकां वीरगति नै व्हीर हुया पाछै कामरान बीकानेर माथै चढायी कीनी जणा राव जैतसी मुगलां माथै आपरै थोड़ा सा रजपूतां साथै रातिवाहो कियौ जिणमें कामरान रा घणा आदमी मारिया गिया कामरान राठौड़ां रो प्रबल वेग झाल नीं सक्यो अर डरतो भाग खड्यो हुयौ कैबत चालै कै मुगलों इतणो डरग्यो कै पाछो मुड़गे ही नीं देखियौ।इण लड़ायी मांय जैतसी री मदत सारू बणीर जी कांधलोत, किसन जी राजासर ,साईंदास पुत्र खेतसी कांधलोत, रतनसी महाजन,घड़सी, महेश सारूण्ड़ा आद सिरदार सामल हा।बणीर जी री इण जुध माय वीरता माथै बीठू सूजा भी राव जैतसी रे छन्द माय लिख्यो है।
"फरहरई फउरि फरि अफरि फुल।
ऊंचास अस्मि अरिखि अमूल।।
बणवीर चढ़िय तेवहि ब्रहासि।
अहिंकारि थम्भ आडर आयसि।।
(13)जद विक्रम संवत1597 मांय राव मालदेव बीकानेर माथै हमलों करियौ जद बीकानेर री मदत सारू बणीर जी ,किसन जी,साईंदासजी आद सिरदार भी गिया इण जुध मांय राव जैतसी मारया गिया अर बीकानेर माथै जोधपुर रो कब्जो हुयग्यो।
(14)विक्रम संवत1603 मांय जद मालदेव मेड़ता परियां चढायी कीनी जद जयमल बीकानेर सूं मदत मांगी जद बीजां सिरदारां रे साथै बणीर जी भी जयमल री मदत सारू गिया।
(15) हाजीखां पठान जद जोधपुर रै विरुद्ध बीकानेर सूं मदत मांगी जणा बीजा सिरदारां रै साथै बणीर जी भी मदत सारू गिया।इण तरु बणीर जी कांधलोत घणी लड़ाया अर जुध लड़िया जिण मांय घणकरा जुध बीकानेर री मदत सारू लड़िया।बणीर जी री मृत्यु गांव घांघू मांय विक्रम संवत 1605 मांय हुयी इणरै चार रानियां थी जिणसूं दो बेटी अर ग्यारह बेटा हुया।बणीर जी री औलाद बनीरोत कांधल कहावे है बनीरोतो रो बड़ो ठिकाणो चुरू 
आभार -अजयसिंह राठौड़ 

कोई टिप्पणी नहीं

एक टिप्पणी भेजें